ایرانی ها چقدر روغن نباتی می خورند؟ - مجله نماشو

جهت دریافت مشاوره سفر با تور کانادا با ما همراه باشید.

به گزارش خبرنگاران، طبق آمارهای ارائه شده در سال 2016 میلادی از میان 209 کشور صادرکننده روغن، ایران رتبه 87 را به خود اختصاص داده و در زمینه واردات نیز از میان 226 کشور در رده 32 جدول قرار گرفته است.

فراوری روغن نباتی را می توان یکی از صنایعی دانست که سهم بالایی در ایجاد ارزش افزوده دارد. روغن های خوراکی یکی از مهم ترین مواد مورد استفاده در پخت و پز هستند که کاربرد روزانه آنها در سطح جهان بسیار بالاست و به همین دلیل، صنعت روغن خوراکی یکی از صنایع مهم روز در جهان محسوب می گردد.

در این میان روغن های گیاهی در صنایع غذایی بسیار پرکاربرد بوده و علاوه بر آن در صنایع دیگری مانند فراوری صابون، پودرهای شوینده و محصولات بهداشتی نیز استفاده می گردد اما باید گفت که مصرف اصلی روغن در مواد غذایی است و به ویژه در سال های اخیر با توجه به سلامت غذایی، مصرف روغن های گیاهی اولویت پیدا نموده است.

طبق گزارش های پایگاه های بین المللی آماری در این زمینه منتشر شده است. بر این اساس، انواع متعددی از روغن ها وجود دارند که استفاده از آنها از زمان های قدیم مرسوم بوده است. در ایران نیز روغن نباتی به عنوان یکی از محصولات مهم مورد احتیاج مردم مورد توجه قرار گرفته و می توان گفت مصرف این محصول پس از سال 1320 رواج گرفته است، زیرا پیش از آن از روغن های حیوانی استفاده می شد.

رشد 36 برابری فراوری روغن

برهمین اساس در طول سال های گذشته سرانه مصرف روغن نباتی در کشور به تدریج افزایش یافته و در شرایطی که فراوری روغن نباتی در سال 1340 حدود 38 هزار تن بوده و 12 هزار تن نیز واردات در این زمینه انجام می شده، این رقم در سال 1384 به بیش از 1.4 میلیون تن رسیده است که البته علاوه بر این میزان فراوری بیش از یک میلیون تن هم واردات در این زمینه اجرا شده است. بدین ترتیب در مدت چهار دهه اخیر حجم فراوری این محصول بیش از 36 برابر افزایش داشته است.

طبق آنچه اعلام شده اکنون روغن خام استحصال شده از دانه های روغنی داخلی حدود پنج تا 10 درصد احتیاج کل کشور را تامین می نماید و بقیه آن به صورت واردات از کشورهای آرژانیتن، برزیل و غیره تامین می گردد. اما با توجه به سطح تکنولوژی و نوع تجهیزات و ماشین آلات استفاده شده برای تصفیه و فراوری انواع روغن نباتی شرایط متغیری وجود دارد.

ظرفیت فراوری سالانه 45 هزار تن روغن

بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت حداقل ظرفیت سالانه فراوری برای هر واحد صنعتی انواع روغن مایع، سرخ کردنی و روغن مصرفی خانوار 45 هزار تن معادل 150 تن در روز اعلام شده است.

طبق آمارهای ارائه شده از سوی مرکز آمار سهم ارزش افزوده این صنعت از کل صنایع کشور در سال 1388 معادل 1.4 بوده که در سال های پس از آن برای دوره ای این رقم دچار کاهش شده و در نهایت در سال 1393 بار دیگر به 1.37 درصد رسیده است.

فراوری رونق نباتی در کشور در سال 1395 معادل یک میلیون و 484 هزار تن بوده است که این رقم در انتها شش ماهه اول امسال به 738 هزار تن رسیده است. همچنین ظرفیت فراوری در این بخش معادل سه میلیون و 700 هزار تن در انتها شش ماهه اول امسال بوده است که البته باید توجه داشت اعداد مربوط به ظرفیت در این بخش حاصل جمع ظرفیت روغن کشی و تصفیه روغن است.

فراوری رونق نباتی در سال 1385 معادل یک میلیون و 525 هزار تن بوده و در طول سال های پس از آن نیز این رقم تفاوت چشمگیری نداشته و کمترین میزان فراوری در این بخش طی 10 سال گذشته به سال 1390 مربوط می گردد که فراوری روغن نباتی در کشور به یک میلیون و 376 هزار تن رسید.

بزرگترین صادرکنندگان و واردکنندگان روغن های نباتی

در سال 2016 میلادی در زمینه واردات انواع روغن نباتی چین، آمریکا، هند، آلمان، پاکستان، هلند، ایتالیا، فرانسه، بلژیک و اسپانیا بیشترین میزان واردات را داشته اند. ایران نیز در این سال بالغ بر 371 میلیون دلار صرف واردات انواع روغن نباتی نموده است.

اما از میان صادرکننده های این بخش، اندونزی با صادرات 14 میلیارد و 85 میلیون دلاری در رتبه نخست جدول قرار گرفته و پس از آن به ترتیب کشورهای مالزی، هلند، آلمان، کانادا، اسپانیا، آمریکا، بلژیک، ترکیه و ایتالیا در رده های دوم تا دهم صادرات روغن نباتی قرار دارند. ایران نیز در این مدت بالغ بر 13 میلیون دلار صادرات داشته است.

به استناد آمارهای موجود صادرات روغن ساخته شده نباتی در ایران در سال های گذشته نوسانات بسیار داشته و در شرایطی که در سال 1389 صادرات در این بخش بالغ بر 71 میلیون دلار بوده، این رقم در سال 1392 به 10 میلیون دلار رسیده و در سال 1395 بار دیگر تا مرز 34 میلیون دلار افزایش پیدا نموده است.

همچنین در زمینه واردات روغن ساخته شده نباتی در این سال ها شرایط به گونه ای بوده که در سال 1394 بیش از 75 میلیون دلار صرف واردات این بخش شده و این رقم در سال گذشته به 51 میلیون دلار رسیده است.

بازارهای صادراتی روغن ایرانی کدامند؟

در میان بازارهای هدف ایران در زمینه روغن ساخته شده نباتی می توان به عراق، افغانستان، پاکستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان، قزاقستان، ازبکستان، عمان، لیبی، ارمنستان و چین اشاره نمود که ارزش صادرات به این کشورها در سال 1395 بالغ بر 34 میلیون دلار بوده است.

همچنین واردات روغن ساخته شده نباتی نیز به طور عمده از کشورهای مالزی، امارات متحده عربی، هند، ترکیه، اندونزی، سنگاپور، ایتالیا، عمان، کره جنوبی، فیلیپین، سوئیس، آلمان، تایلند، تایوان و اتریش اجرا شده و حجم آن حدود 51 میلیون دلار بوده است.

کشورهای صادرکننده روغن خام خوراکی به ایران نیز شامل مالزی، سنگاپور، اوکراین، سوئیس، آرژانتین، روسیه، اندونزی، برزیل، ترکیه، سوریه، امارات متحده عربی، اسپانیا، هند، ایتالیا، کره جنوبی، فیلیپین و تایلند می گردد.

میزان واردات انواع روغن خام نیز در جدول زیر آمده است: