روزنامه جمهوری اسلامی: دولت از رسانه های اهل تمجید و توجیه فاصله بگیرد - مجله نماشو

بنابراین، بهتر است به حکم حَاسِبُوا قَبْلَ أنْ تُحَاسَبُوا خود مسئولین و دست اندرکاران دولت به ارزیابی عملکرد خود بپردازند و براساس نتیجه ای که از این ارزیابی می گیرند، برای سه سال به جامانده دولت سیزدهم برنامه ریزی نمایند. ارزیابی، سه نوع است؛ بدبینانه، خوشبینانه و واقع بینانه.

بدبینانه و خوشبینانه را دیگران که مخالفان و حامیان دولت هستند انجام می دهند و البته هیچکدام دارای ارزش واقعی نیستند. اولی مایل است دولت را ناکام جلوه دهد و دومی می خواهد ضعف ها را نبیند و بگوید دولت محبوب من کامیاب و پیروز است. فقط ارزیابی واقع بینانه است که می تواند قابل اعتماد و اتکا باشد.

دولت اگر می خواهد در سه سال به جامانده عمر خود برنامه ریزی صحیحی کند تا پیروز عمل نماید، باید به یک ارزیابی واقعی از عملکرد یکسال اول عمر خود دست یابد. ارزیابی های نوع اول و دوم، قابل اتکا نیستند.

برای رسیدن به ارزیابی واقع بینانه، دولت نمی تواند به عوامل و عناصر خود اکتفا کند. آن ها هم باید در این ارزیابی حضور داشته باشند، ولی اگر فقط آن ها باشند، نتیجه ارزیابی از نوع دوم خواهد شد. زیرا در نظام اداری کشور ما اکنون شرایطی حکمفرماست که دست اندرکاران دولتی شجاعت ابراز واقعیت ها را ندارند.

ملاحظاتی از قبیل از دست دادن شغل، ایجاد مانع در برابر ارتقاء جایگاه و از دست دادن رانت های محتمل، ممکن است افراد را از اظهارنظر آزاد و دور از تملق و چاپلوسی باز دارد و ارزیابی صورت گرفته به وسیله آنان تحت تأثیر این ملاحظات قرار گیرد. بنابراین، دولت اگر می خواهد به ارزیابی واقعی دست یابد، باید علاوه بر افراد و عوامل و عناصر خود، از منتقدین هم استفاده کند. قطعاً ارزیابی به عمل آمده به وسیله مجموعه ای از این دو گروه می تواند به واقعیت نزدیک و قابل اعتماد باشد.

طبق معمول تمام دولت های بعد از دولت شهیدان رجائی و باهنر، قاعدتاً دولت سیزدهم نیز در هفته اول شهریور سال جاری درصدد ارائه گزارش های مربوط به عملکرد یکساله خود برخواهد آمد. متأسفانه در چهار دهه گذشته هرگز دیده و شنیده نشده هیچیک از دولت ها در نظام جمهوری اسلامی به هنگام ارائه گزارش عملکرد سالانه خود، حتی کوچک ترین انتقادی از خود به عمل آورند و صادقانه به مردم بگویند در کنار فلان قوت ها این یک ضعف را هم در کارنامه خود داشتیم و قول می دهیم درصدد جبران برآئیم. شاید دلیل این بود که هیچ دولتی عیب های خود را نمی دید و کارنامه خود را مالامال از قوت و خدمت و درستکاری می دانست.

این سنت غلط باید کنار گذاشته گردد و دولت ها باید نقاط قوت و ضعف خود را صادقانه با مردم در میان بگذارند. این پیشنهاد را به دولت های قبلی هم داده بودیم، ولی هیچ دولتی به آن عمل نکرد. پیشنهاد ما به دولت سیزدهم اینست که در این زمینه پیشقدم گردد و سنت غلط گذشته که بر خود بی عیب پنداری مبتنی بود را بشکند.

یکی از برترین راه های رسیدن دولت ها به ارزیابی واقع بینانه درباره عملکرد های خود، توجه کردن به انتقادهائی است که در رسانه ها مطرح می شوند. در شرایط کنونی کشور ما، رسانه ها را می توان به چهار دسته تقسیم کرد. یک دسته اصولاً کاری به مسائل مردم و دولت ندارند و در پی عایدی و زندگی خودشان هستند. دسته دیگر اهل انتقادند.

دسته سوم اهل انتقامند و دسته چهارم اهل توجیه و تعریف و تمجیدند. دولتمردان، همیشه از دسته چهارم خوششان می آید، ولی اگر اهل خدمت باشند باید از دسته دوم یعنی رسانه های انتقادی استقبال نمایند، زیرا آن ها بدون غرض و با تحمل زیان هائی که معمولاً از عوارض انتقاد است درصدد اصلاح امور و یاری به دولتمردان هستند.