آشنایی با فرهنگ مردم عمان - مجله نماشو

با تور عمان از نگین خاورمیانه دیدن کنید.

کشور سلطان نشین عمان، در جنوب غربی آسیا قرار گرفته است. زبان رسمی کشور عمان، عربی است؛ اما زبان های مختلف دیگری از جمله بلوچی و هندی نیز در کشور رواج دارد. با توجه به ارتباط تاریخی بین دو کشور عمان و زنگبار (Zanzibar)، برخی از مردم به زبان سواحلی (Swahili) هم صحبت می نمایند. انگلیسی، زبان دوم این کشور است و تقریباً همه تابلوهای شهرهای آن، به دو زبان عربی و انگلیسی نوشته می شوند. تقریباً مذهب 75% از مردم عمان، اباضیه (Ibadhism) است که یکی از کهن ترین مذاهب اسلامی به شمار می رود. از هر دو پیروان شیعه و سنی در این کشور زندگی می نمایند؛ به همین دلیل مناسبت هایی مثل رمضان و روزه دریافت، جزو روزهای مهم آن به حساب می آیند.

پوشش

مردان عمانی، لباسی آستین بلند و معمولاً بدون یقه می پوشند که تا مچ پایشان کشیده می گردد و به آن دشداشه (Dishdasha) می گویند. قسمت یقه این لباس، دکمه می خورد و یک آویز دارد که آن را غرق در عطرهای خوشبو می نمایند. علاوه بر آن، نوعی عمامه نیز بر سر می گذارند و اگر مایل باشند، عصای چوبی یا فلزی نیز به دست می گیرند و در مراسم رسمی، خنجر که نمادی از وقار مردانه است را نیز بر کمرشان می بندند. خانم ها در عمان محجوب هستند و لباس های زیبای بلندی به تن می نمایند و برخی ها حتی دست و صورتشان را هم می پوشانند؛ اما این کار زیاد مرسوم نیست.

غذا

غذاهای عمانی، از غذاهای هندی و خاورمیانه تأثیر گرفته اند. می توانید غذاهای چینی، تایوانی، فلافل لبنانی، بریانی هندی و مکبوس را امتحان کنید که یکی از غذاهای خوشمزه و سنتی عمان به حساب می آید. بعید می دانیم که هیچ کدام از این غذاها به مزاجتان خوش نیاید. اما اگر به فرض محال هم این رخ داد، جای نگرانی نیست؛ چون می توانید پیتزا و ماهی تازه را جایگزین آن ها کنید. اما پیشنهاد می کنیم غذاهای سنتی عمان را حتماً امتحان کنید. همچنین به هیچ وجه حلوا و قهوه مخصوص این کشور را از دست ندهید که نصف عمرتان بر فنا است!

آداب معاشرت

مردم وقتی همدیگر را جایی می بینند، با السلام علیکم جمله را آغاز می نمایند که پاسخ مناسبش، و علیکم السلام است. حین گفتن این جمله، با هم دست می دهند و بینی یا هر دو گونه طرف مقابل را می بوسند. البته معمولاً زود دستشان را پس نمی کشند و بین مکالماتشان، وقفه هایی می افتد که آن را کاملاً طبیعی می دانند. اگر بعد از دست دادن، دست راستتان را روی قلب مخاطبتان قرار دهید، نشانه احترام ویژه ای است که برای او قائل هستید. خانم ها هم وقتی همدیگر را می بینند، به نشانه صمیمیت با هم دست می دهند.مردم عمان، به شدت به فکر آبروی هم نوعانشان هستند و ترجیح می دهند دیگران را به صورت غیر مستقیم، متوجه اشتباهاتشان نمایند. عمانی ها هنگام صحبت کردن، کمی از هم فاصله می گیرند و این فاصله، بین خانم ها و آقایان بیشتر می گردد. مردم ترجیح می دهند هنگام صحبت، مستقیم به آن ها نگاه کنید و به عبارتی، ارتباط چشمی با آن ها برقرار کنید. دست چپ در عمان، ناپاک شمرده می گردد؛ بنابراین همواره با دست راستتان وسیله یا غذایی که به شما تعارف می نمایند را بگیرید و خودتان نیز با دست راست، تعارف کنید. مهمان نوازی، بخش مهمی از آداب معاشرت و فرهنگ مردم عمان است. چه دوست و آشنایشان باشید و چه غریبه، آن ها دوست دارند تا شما را به داخل خانه هایشان دعوت و با خرما و قهوه ی مخصوصشان، از شما پذیرایی نمایند. پس اگر این اتفاق برایتان افتاد، جای تعجب ندارد و بهتر است دعوتشان را رد نکنید؛ چون بی ادبی به شمار می رود.

لنج یا قایق سه دکله

یکی از نمادهای جاودان کشور عمان، لنج (Dhow) است که نوعی قایق با بادبان های سه گوش می باشد. این قایق ها، چندین قرن است که عضو جدایی ناپذیر فرهنگ این کشور به حساب می آیند. نشانه هایی وجود دارد که در قرن هشتم، یک لنج عمانی به سمت کشور چین می رفته و قدمت این قایق ها را ثابت می نماید. امروزه از این قایق ها بیشتر برای ماهی گیری، صادرات و صنعت گردشگری استفاده می گردد. همچنین چندین ناوگان بزرگ در بندرگاه های اصلی شهرهایی مثل مسقط و صلاله قرار گرفته است.

چند نکته در خصوص فرهنگ عمانی ها

• عمان، جامعه ای مرد سالار دارد.
• از کل دستتان برای اشاره کردن به کسی بهره ببرید، نه انگشت اشاره!
• مردم برای نشان دادن موافقت، انگشت شستشان را به سمت بالا می گیرند.
• اشاره کردن به پاشنه پا یا در کل، پای افراد، جزو نباید های کشور عمان محسوب می گردد.
• از پا برای حرکت دادن چیزی استفاده نکنید.
• از مردم، بدون اجازه آن ها عکس نگیرید.
• آداب و رسوم و سلطان کشور عمان، یعنی سلطان قابوس را مسخره نکنید.
• حرکات پرخاش گرانه یا اهانت آمیز در این کشور ممنوع است و مجازاتی مثل زندان یا بدتر را به دنبال دارد.
• برای استفاده از مواد مخدر غیرقانونی، ممکن است به زندان فرستاده یا مجبور به پرداخت جریمه های سنگین بشوید.
• پنج بار در روز، مردم به عبادت می پردازند و در این اوقات، اکثر جاها خلوت می گردد. این زمان ها به این ترتیب هستند: ساعت 4 و نیم صبح، ظهر، بین ساعت 2 تا 4 بعد از ظهر، هنگام غروب آفتاب و یک ساعت بعد از آن.