اجرای برنامه ملی برای پیشگیری از زوال عقل، افزایش سالمندی و برآورد 500 هزار مبتلا در آینده - مجله نماشو

دکتر محمدتقی جغتایی در گفت وگو با خبرنگاران با بیان اینکه سند دمانس کشور را در حال تهیه داریم، اضافه نمود: متأسفانه در کشور آماری از مبتلایان به دمانس وجود ندارد، از این رو نمی توان تعداد مبتلایان را برآورد کرد؛ ولی پیش بینی ها نشان می دهد در آینده حدود 500 هزار نفر در معرض ابتلاء به دمانس قرار دارند.

وی با بیان اینکه دمانس ممکن است در سنین میانسالی رخ دهد، یادآور شد: هر چه سن بالاتر می رود، احتمال ابتلای فرد به این بیماری بیشتر خواهد شد. آغاز دمانس از سن 60 سالگی است و 60 تا 70 سالگی مرحله دوم این بیماری است و از سن 80 سالگی به بالا، شدت این بیماری افزایش می یابد.

جغتایی با تاکید بر اینکه در صورتی که دمانس تحت مداخله و درمان قرار نگیرد، ممکن است به آلزایمر تبدیل گردد، شرح داد: لزوماً آلزایمر با دمانس یکی نیست. دمانس به معنای فراموشی است؛ ولی آلزایمر بیماری است که یکی از علائم آن فراموشی است، ولی همراه با سایر علائم؛ ضمن آنکه علت بروز دمانس و آلزایمر نیز متفاوت خواهد بود.

مشاور عالی ستاد علوم شناختی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری علت بروز آلزایمر را ناشی از رسوباتی در مغز دانست و خاطر نشان کرد: در جهان برای درمان دمانس بیشتر بر روی پیشگیری آن متمرکز شدند؛ به این معنا افرادی که در معرض دمانس قرار دارند و یا ممکن است مبتلا به دمانس شوند، غربالگری می شوند.

وی ادامه داد: بر این اساس بر اساس برنامه ملی وزارت بهداشت که با همکاری سایر دستگاه ها در قالب سند دمانس پیگیری می گردد، قرار است در نظام شبکه سلامت با استفاده از کارشناسان سلامت که در این شبکه حضور دارند افراد با استفاده از تست های بین المللی که خوشبختانه در کشور بومی سازی شده اند، غربالگری شوند.

جغتایی اضافه نمود: افرادی که بر اساس این تست ها در معرض دمانس تشخیص داده شوند، به کلینیک ها ارجاع داده می شوند و در این کلینیک ها توسط پزشکان متخصص و تست های پیشرفته تر، مورد آزمون قرار می گیرند و در صورت تأیید، به مراکز درمان ارجاع داده می شوند تا تحت مداخلات درمانی قرار گیرند.

وی با بیان اینکه این مداخلات شامل درمان های دارویی و غیر دارویی است، ادامه داد: عمدتاً مداخلات غیر دارویی است که توسط روانشناسان، کار درمان ها و گفتار درمان ها ارائه می گردد تا از پیشرفت بیماری جلوگیری به عمل آید.

به گفته عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، اگر این برنامه در کشور اجرایی گردد، امیدواریم بتوانیم شیوع بیماری دمانس را کنترل کنیم.

جغتایی با تاکید بر اینکه مساله دمانس در ایران بسیار حساس تر است، خاطر نشان کرد: به دلیل اینکه جمعیت ایران روز به روز به سمت سالمندی پیش می رود، مساله گسترش بیماری دمانس در کشور مطرح است. دلیل افزایش سالمندی افزایش امید به زندگی و افزایش جمعیت است.

به گفته وی از اول انقلاب تاکنون امید به زندگی 20 سال و از 10 تا 15 سال گذشته حدود 10 سال امید به زندگی افزایش یافته است. این امر نشان می دهد نظام سلامت کارایی لازم را داشته است، ولی عوارضی دارد که از جمله آن بروز دمانس در سنین میانسالی است.

مشاور عالی ستاد علوم شناختی با بیان اینکه آلزایمر دارای چندین مدل است، گفت: یکی از انواع آن جنبه ژنتیکی دارد و ممکن است در سنین میانسالی بروز پیدا کند. تاکنون ژن عامل بروز آلزایمر تعیین نشده است، ولی مطالعات نشان می دهد بعضی افراد نسبت به سایر افراد بیشتر در معرض آلزایمر قرار دارند.

به گزارش خبرنگاران، زوال عقل یا دمانس عارضه ای بیش از فراموشی معمولی یا ناتوانی در به یادآوردن چیزها است. این عارضه بر شخصیت، مهارت های ارتباطی و حتی خلق و خوی افراد تأثیر می گذارد.

بعضی از علائم شایع زوال عقل شامل مواردی چون از دست دادن حافظه میان مدت یا اخیر، نه صرفاً فراموش کاری، مشکل در به یاد آوردن چگونگی انجام دادن وظایف روزمره، فراموش کردن کلمات یا دستور زبان درست، ناتوانی در سنجش شرایط، مثلاً فراموش کردن پوشیدن کت در آب و هوای سرد، گم گشتگی یا به یاد نیاوردن چگونگی رسیدن به خانه، اشکال در درک مفاهیم انتزاعی مانند ریاضیات و نوسان خلق، تغییرات شدید در شخصیت، یا از دست دادن ناگهانی علاقه به فعالیت ها می گردد.