انتقاد از نحوه خدمات رسانی به زلزله زدگان آذربایجان شرقی - مجله نماشو

شهرهای میانه، سراب و بخش ترکمانچای در استان آذربایجان شرقی تحت تاثیر مستقیم این زلزله قرار گرفتند. 2000 واحد در روستاهای شهرستان میانه و 1000 واحد هم در روستاهای سراب در حادثه زمین لرزه اخیر 100 درصد آسیب دیدند.

برای آنالیز آخرین شرایط روستاهای زلزله زده میانه، با اهالی این روستاها گفت وگو کردیم.

روستای ورزقان-بخش ترکمنچای

اهالی روستای ورزقان نیز براثر زلزله 5.9 ریشتری 17 آبان ماه 98، دچار خسارت شدند، آن ها از نحوه یاری رسانی به این روستا احساس نارضایتی نموده و اذعان دارند مسئولان به دلیل این که این روستا هیچ فوتی و تخریب آنچنانی نداشته است، نسبت به آن بی توجه هستند.

رقیه نوری، یکی از بانوان این روستاست که در مورد مسائل اهالی روستا به خبرنگاران، گفت: باید کسی براثر زلزله جان خود را از دست بدهد تا بعد از آن مسئولان به آن روستا رسیدگی نمایند؟ متاسفانه نحوه یاری رسانی و تامین تغذیه مردم این روستا به خوبی انجام نمی گردد، بسته های نان را در مسجد بایگانی نموده و به روستاییان نمی دهند!

وی با انتقاد از عدم توزیع غذای گرم در بین مردم روستای زلزله زده ورزقان شهرستان میانه، ادامه داد: اکنون من با مادرپیر و نوزاد شش ماهه خود در این روستای زلزله زده چه کنم؟ خانه مادرم تخریب شده است، این پیرزن درهوای سرد و سوزناک زمستان کجا را سرپناه خود قرار دهد؟.

حسین شقاقی یکی دیگر از اهالی روستای ورزقان است، او در گفت وگو با خبرنگاران، اظهار کرد: همان روز اول بعد از وقوع زلزله، برق چادرهای اهالی روستا را تامین نموده و 300 بخاری برقی برای گرم کردن چادرها در این روستا توزیع کردند ولی بعد از گذشت چند روز از وقوع زلزله تمامی تجهیزات را جمع آوری و برق رایگان روستا را قطع کردند و از روستاییان خواستند تا از برق خانگی خود استفاده نمایند که کنتور برق خانگی هم ممکن است دچار اتصال گردد.

وی از توزیع ناعادلانه یاری های مردمی در روستا انتقاد کرد و گفت: مردم یاری های خیرخواهانه خود را به این روستا می فرستند ولی معین نیست این یاری ها کجا غیبشان می زند! تاکنون یاری هایی از جمله کانکس، کفش، آذوقه و نان و اقلام مورد احتیاج به این روستا ارائه شده ولی توزیع عادلانه ای انجام نشده است.

سکینه درویشی نیز یکی از اهالی روستای ورزقان، با بیان این که خانه ما به طور 100 درصدی تخریب شده است و اکنون در چادر به سر می بریم، گفت: قرار بود برای ما کانکس بفرستند ولی هنوز تعلق نگرفته است، متاسفانه دام های ما در معرض سرما و بدون سرپناه مانده اند.

صفر کریمی یکی دیگر از اهالی روستای ورزقان است، با بیان این که از روز اول زلزله تاکنون اقدامی برای خاکبرداری آوار انجام نشده است، گفت: از همان روز اول وقوع زلزله منتظر هستیم تا خانه های تخریب شده را آواربرداری نمایند ولی تاکنون اقدام جدی برای آن انجام نشده است، تنها یک دستگاه ماشین آلات به این روستا ارسال نموده اند که آن نیز برای این همه آوار کافی نیست.

وی با بیان این که هنوز کانکس کافی به این روستا ارسال نشده است، ادامه داد: هر روز پیگیر کارهای آواربرداری هستیم ولی دیگر از شنیدن وعده های توخالی خسته شدیم.

شهر ترکمنچای

معصومه نجف لویی از اهالی ترکمانچای با بیان این که بخش ترکمنچای در جریان زلزله، بسیار مظلوم واقع شده است، گفت: علی رغم این که میزان جمعیت شهری ترکمنچای زیاد است ولی این بخش فرمانداری ندارد و این امر باعث شده هیچ یاری و امدادرسانی در این منطقه انجام نگردد.

یکی از دیگر از اهالی ترکمنچای در گفت وگو با خبرنگاران، با انتقاد از شرایط امداد رسانی به این منطقه زلزله زده، اظهار کرد: از خدمات و نحوه امدادرسانی راضی نیستیم، چرا که در واقع به ما هیچی یاریی ارائه نشده است.

وی با بیان این که خانه ام بر اثر وقوع زلزله تخریب شده و اکنون قابل سکونت نیست، اضافه کرد: اکنون نیز بدون سرپناه آواره مانده ایم، برای کانکس درخواست کردیم ولی اعلام کردند، هیچ چیزی به این منطقه تعلق نمی گیرد.

علی چراغی نیز یکی دیگر از اهالی ترکمنچای است که در مورد آخرین شرایط اهالی این بخش بعد از وقوع زلزله به خبرنگار خبرنگاران، گفت: کانون اصلی زلزله بخش ترکمنچای بود و براثر زلزله بیشترین آسیب و خسارت به این بخش وارد شده است، این درحالیست که هیچ ارگان دولتی اسمی از این بخش نبرده است.

وی ادامه داد: آسیب زیادی براثر زلزله به خانه های این بخش وارد شده است و بیشتر خانه ها قابل سکونت نیست ولی چون فردی در این بخش فوت نشده، به همین دلیل از نظر امدادرسانی بسیار مغفول باقی مانده است.

وی با بیان این که اکثر خانه های مسکونی ترکمنچای که در زلزله آسیب دیدند، تحت پوشش بیمه نیستند، اضافه کرد: خانه های مسکونی زیادی در ترکمنچای براثر زلزله ترک های اساسی برداشته اند، انتظار داریم کارشناسان میزان خسارت وارده به خانه های مسکونی را برآورد نمایند تا مردم از امنیت خانه ها اطمینان خاطر داشته و بتوانند در آن ها سکونت نمایند.

یکی دیگر از بانوان اهل بخش ترکمنچای در گفت وگو با خبرنگاران، اظهار کرد: ما از ماندن در خانه های آسیب دیده مان وحشت داریم، هر لحظه ممکن است بر سر ما تخریب گردد، کسی به آسیب دیدگان این بخش رسیدگی نمی نماید درحالی که خسارت اصلی زلزله به بخش ترکمنچای وارد شده است.

وی ادامه داد: از مقامات دولتی می خواهیم به مسائل مردم ترکمنچای نیز رسیدگی نمایند، این شرایط قابل قبول نیست که فقط تمامی تمرکزها برای یاری رسانی در یک روستای خاص باشد.

جبار محمدی، دبیر بازنشسته اهل ترکمنچای در گفت وگو خبرنگاران، با بیان این که کانون اصلی زلزله بخش ترکمنچای بوده ولی کسی اسمی از این مصبیت وارده به این بخش نبرده است، گفت: حتی عنوان مصیبت وارده به بخش ترکمنچای را از ما گرفته اند، درحالی که بیشترین آسیب به این بخش وارده شده است.

وی با بیان این که اکنون اغلب خانه های مسکونی در این بخش آسیب دیده است، اضافه کرد: با انکار کردن نام بخش ترکمنچای از مناطق زلزله زده و خارج کردن نام آن از لیست بحران، هیچ ارگانی به مردم زلزله زده این بخش رسیدگی نمی نماید.

وی با انتقاد از اطلاع رسانی محدود صدا و سیما در مورد مناطق آسیب دیده ترکمنچای در اثر زلزله، گفت: اگر ما عضوی از این جامعه هستیم چرا هیچ حرفی از مسائل مردم زلزله زده ترکمنچای گفته نمی گردد.

اکبر محمدی نیز یکی دیگر از اهالی معترض بخش ترکمنچای است که از عدم یاری رسانی و از مغفول ماندن بخش ترکمنچای در جریان زلزله انتقاد کرد و به خبرنگار خبرنگاران، گفت: در اثر زلزله به بیشتر خانه های این بخش آسیب جدی وارد شده است ولی چرا هیچ دستگاه و فردی حرفی از مسائل این بخش نگفته است.

روستای دستجرد

سلیمه مهری یکی از بانوان اهل روستای دستجرد است، او در مورد مسائل اهالی این روستای زلزله زده به خبرنگار خبرنگاران، گفت: خانه های روستایی ما در اثر زلزله تخریب شده است، انتظار داریم دولت مردان به مسائل مسکن روستاییان رسیدگی نمایند.

وی ادامه داد: خاکبرداری در این روستا شروع شده است، خواسته اصلی ما از دولت اختصاص اسکان مناسب برای اهالی این روستا است.

وی با بیان این که واحدهای دامی روستاییان در اثر زلزله تخریب شده و به همین دلیل حیوانات ما در این سرما بی پناه مانده است، گفت: خواهان اسکان موقت برای حیوانات اهالی روستا هستیم.

روستای مهماندوست

محمد علامی یکی از اهالی روستای مهماندوست است که در اثر زلزله دچار خسارت شده است.

وی با بیان این که روستای مهماندوست نیز از زلزله 5/9 ریشتری دچار خسارت شده است، گفت: بسیاری از خانه های این روستا نیز تخریب شده است، توزیع کانکس در این روستا بسیار کم است.

وی ادامه داد: انتظار داریم دولت به روستاهای زلزله زده رسیدگی بیشتری کند.

روستای ورنکش-میانه

روستای ورنکش میانه بیشترین آسیب را از زمین لرزه 5.9 ریشتری بامداد آدینه دید، این روستا نزدیک ترین روستا به کانون زمین لرزه 5.9 ریشتری آذربایجان شرقی است که تمامی پنج کشته حادثه از آن روستا بودند.

حین ورود به روستا با نوشته هایی از جمله تا آخر با شماییم روی بنرها روبرو می شوید، تعداد بنرهای نصب شده توسط بعضی دستگاه های اجرایی با این مضامین در روستا زیاد است ولی حضور صاحبان این نوشته ها برای یاری رسانی، با شعارهای درج شده روی بنرها مغایرت دارد.

ماشین آلات سنگین شهرداری ارومیه، شهرداری تبریز، سپاه میانه و بنیاد مسکن در روستا حضور دارند و آن ها تنها نیروهای دولتی هستند که در این روستا آوار برداری را انجام می دهند.

طبق گزارش خبرنگار اعزامی خبرنگاران به روستای زلزله زده ورنکش و سایر روستاها از جمله بلوکان و هلمسی، بعد از گذشت حدود 20 روز از وقوع زلزله ، هنوز لوله کشی گاز و سیم کشی برق در کانکس ها انجام نشده است.

تعداد زیادی از افراد، که هنوز پیروز به تحویل کانکس نشدند در چادر به سر می برند و از سرمای سوزناک و نبود مدیریت صحیح در توزیع اقلام مورد احتیاج بین مردم مناطق، گلایه مند هستند، اکثر مردم برای تامین گرمایش چادر به روشن کردن آتش و کرسی های ذغالی در داخل چادر اقدام کردند، هرچند این امر بسیار خطرناک بوده و احتمال مسمومیت به وسیله زغال بسیار زیاد است ولی طبق گفته اهالی روستا، چاره ای جز این کار ندارند؛ چرا که شب های سرد مناطق زلزله زده غیرقابل تحمل است.

قسمت اعظم روستای ورنکش در گل و لای فرور فته است و این امر عبور و مرور مردم و دانش آموزان را مختل نموده است، بعضی از دانش آموزان در این شرایط به مدرسه نمی فرایند و تنها تعداد معدودی از دانش آموزان با ترس و استرس از وقوع پس لرزه ها و فروریختن ساختمان مدرسه، پشت نیمکت مدرسه می نشینند.

بعضی از دانش آموزان نیز به دلیل هوای سرد چادر و کانکس و پوشش نامناسب دچار سرماخوردگی شدید شدند.

برای آنالیز شرایط دانش آموزان از نزدیک به مدرسه روستا مراجعه کردیم ولی معاون آموزشی میانه مانع از مصاحبه با مدیر مدرسه شد و اذعان کرد که از اداره کل آموزش و پرورش دستور صادر شده تا با هیچ خبرنگاری مصاحبه انجام ندهیم.

طبق گفته روستاییان، در این روستا گاز منزل مسکونی کسانی که وصل شده، از غذای آماده و گرم محروم مانده و به دلیل وصل شدن گاز، دیگر غذای گرم به آن ها تعلق نمی گیرد.

بعد از گذر از میدان امام حسین(ع) روستا، به پایین دست روستا رسیدیم که شرایط خوبی نسبت به بالادست روستا نداشت، هنوز بعضی از آوارهای خانه های گاه گلی روی زمین، دهن گجی می نمایند.

گوشه ای از روستا، پیرمرد عصا به دست، روی آوارهای کاه گلی خانه اش بی پناه نشسته است، هنوز انتظار می کشد تا کسی از راه برسد و آوارهای تنها پناهگاهش را جمع آوری کند.

کنار همسر پیرش روی زمین و جلوی درب منزلی که دیگر نیست، نشسته است، او ساکن دائمی روستاست و حدود 80 سالی می گردد در این روستا زندگی می نماید.

قبله علی نوروزی با اشاره به شرایط دشواری که بعد از زلزله با آن روبرو شدند به خبرنگار خبرنگاران، گفت: آواره مانده ام، کسی به حرف من اهمیتی نمی دهد، با اینکه حدود 10 روز برای آوار برداری درخواست داده ام ولی هنوز اقدامی برای آوار برداری خانه ام انجام نشده است، در حال حاضر هم در این هوای سرد و با همسر ناتوان و پیرم در چادر به سر می بریم.

گوشه ای از روستا، جمعی از بانوان روستای ورنکش جمع شدند که هر کدام به عنوان مادر خانواده دغدغه هایی برای گفتن داشتند، یکی از بانوان ضمن قدردانی از یاری های نیروهای امدادی و مردمی و خیران، اظهار کرد: مشکل زیاد است، تمامی ندارد، نمی توان انکار کرد کسی در اینجا کار نمی نماید ولی ما از نحوه توزیع اقلام مورد احتیاج بین مردم به طور عادلانه گلایه مند هستیم، اکنون اگر اسمی از ادارات مربوطه نام ببرم فردا با ما سر اینکه چرا گلایه مند شدید، درگیر خواهند شد.

نوعی هرج و مرج در توزیع وسایل مورد احتیاج مردم ایجاد شده است

وی با بیان این که از سپاه می خواهیم توزیع لوازم مورداحتیاج از جمله پتو را به یک فرد نسپارد، گفت: هر کدام از ما دفترچه داریم و می توان با ثبت اقلام مورداحتیاج در دفترچه ، اقلام را به طور مساوی بین مردم توزیع کرد، نه اینکه برای بعضی از خانوارها هشت پتو تعلق گرفته و به دست بعضی نیز هیچ پتویی نرسد.

وی با بیان این که نوعی هرج و مرج در توزیع وسایل مورد احتیاج مردم ایجاد شده است، گفت: خیران لطف نموده و اقلام مورد احتیاج را به ما بخشیدند، از توزیع نمایندگان خواهش می کنیم به طور عادلانه و با مدیریت صحیح بین مردم توزیع نمایند.

وی ضمن قدردانی از زحمات نیروهای امدادی در یاری رسانی و توزیع صحیح و عادلانه غذا و اقلام، اضافه کرد: نیروهای هلال احمر وعده های غذایی را نسبت به تعداد هر خانوار تقسیم می نمایند، خداروشکر یاری های مردمی بسیار خوب است، سپاه طی سه هفته وعده غذایی گرم بین اهالی ارائه می نماید، از یاری های ارسالی مردم قدردانی می کنیم.

یکی دیگر از بانوان به خبرنگاران، اظهار کرد: معتقدم اولویت امدادرسانی باید با خانوارهای بی بضاعت و افرادی که به طور دائمی در روستا سکونت دارند، باشد نه افرادی که با شنیدن خبر زلزله بعد از 30 سال از تهران برای دریافت بعضی تسهیلات به روستا هجوم آورده اند.

یاری رسانی به بعضی از افراد ناتوان به خوبی انجام نشده است

وی با بیان این که هنوز بعضی از روستاییان در چادر به سرمی برند، گفت: یاری رسانی به بعضی از افراد ناتوان که توانایی راه رفتن را ندارند، مورد غفلت واقع شده است، این افراد نمی توانند با پای خود آمده و وسایل گرمایشی و اقلام مورد احتیاج را دریافت نمایند.

وی ادامه داد: خانه هایمان به طور کامل تخریب شده است، بچه ها نمی توانند در این سرمای سوزناک طاقت بیاورند به همین دلیل نیز اکثر بچه ها بیمار شدند.

بانوی دیگری از جمع بانوان ورنکشی با بیان این که هنوز خبری از کانکس نیست، گفت: حدود سه هفته بعد از گذشت زلزله، در سرمای سوزناک شب های این منطقه از شدت سوز سرما به خود می لرزیم، زلزله ما را به روز سیاه نشاند.

وی اعلام کرد: هیچ مسئله ای از بابت تغذیه نداریم و از زحمات تمامی نیروها و افرادی که برای تامین غذای روستاییان زحمت می کشند، تشکر می کنیم.

خانم شریف پور نیز یکی از بانوان ورنکشی است که در داخل چادر سفید رنگ هلال احمر زندگی می نماید، از شرایط نامناسب زندگی و محل سکونتش گلایه کرد و گفت: از کدام یک از دردهایمان بگویم؟ چراغ کوچکی برای گرم نگهداشتن چادر به ما داده اند ولی حتی گوشه ای از چادر هم گرم نمی گردد به ناچار در داخل چادر ذغال و آتش روشن نموده ام.

وی با بیان این که شرایط مناسبی نداریم، دچار بیماری قلبی هستم و هر سال قلبم آنژیو می گردد، اظهار کرد: برای دریافت کانکس درخواست نموده ام ولی هنوز خبری نیست، خانه یکی از اهالی روستا سالم بوده ولی با این حال پیروز به دریافت کانکس شده است و دیگری مانند من که خانه اش به طور 100 درصدی تخریب شده، هنوز پیروز به دریافت کانکس نشده است و مجبورم در سرمای زمستان در چادر پارچه ای به سر ببرم.

جیران حسن زاده نیز یکی دیگر از بانوان ورنکشی با بیان این که خواسته اصلی ما کانکس است، گفت: همه اسباب و وسایل زندگیم زیر آوار ماند، هنوز آوار برداری انجام نشده است و در چادر به سر می بریم، برای گرم نگه داشتن چادر از ذغال استفاده می کنم، چاره ای نداریم در مقابل این سرما نمی توانیم کاری انجام دهیم به ناچار از ذغال برای گرم نگه داشتن چادر استفاده می کنیم.

وی ادامه داد: خبر ندارم چه زمانی آوار برداری را انجام می دهند، سواد ندارم از کجا و به کی باید بگویم خانه ام را آوار برداری نمایند؟!نمی دانم با این بدبختی چه کنم...

اداره بهداشت و برق میانه و ترکمنچای کار امدادرسانی را در این روستا به خوبی انجام می دهند.

همچنین بعضی از افراد چوب هایی که از سقف خانه روستاییان بر اثر زلزله فروریخته با سوء استفاده از شرایط بحرانی روستاییان، با قیمت بسیار ارزانی از آن ها خریداری می نمایند.

بعضی از روستاییان نیز اذعان می نمایند که رنگ آب روستای ورنکش و هلمسی به دلیل وارد شدن موادی به آب در پی زلزله، تغییر یافته و قابل شرب نیست.

رضا خدادادی یکی از اهالی روستای هلمسی، در مورد شرایط آب شرب روستا، اظهار کرد: آب سفید رنگی به آب آشامیدنی روستاییان، اضافه و باعث تغییر رنگ آب آشامیدنی روستا شده است، هنوز کسی علل و چگونگی تغییر رنگ آب شرب روستا را آنالیز ننموده است.

در روستای بلوکان نیز تپه ای به عمق 20 سانتی متر و به طول 400 متر جابه جا شده است.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی در گفت وگو با خبرنگاران با بیان این که 1165 نفر در شهرستان میانه 10 میلیون تومان یاری هزینه اجاره اسکان موقت را دریافت کردند، گفت: همچنین 700 نفر در شهرستان سراب وام 10 میلیون تومانی یاری بلاعوض را برای اسکان موقت دریافت نموده اند.

محمدباقر هنربر، با اشاره به آمار اتاقک های 12 متری در مناطق زلزله زده، گفت: تاکنون 105 واحد اتاقک 12 متری در شهرستان میانه و 138 واحد در شهرستان سراب به مردم تحویل داده شده است.

وی اضافه کرد: تاکنون 175 نفر در شهرستان میانه کانکس دریافت نموده و 46 نفر نیز در شهرستان سراب کانکس دریافت کردند.

وی با اشاره به آمار واحدهای آوار برداری شده در مناطق زلزله زده، گفت: تاکنون 637 واحد در شهرستان میانه و 402 واحد در شهرستان سراب آوار برداری شده است.

بر اساس این گزارش، گفت وگوهای مردمی منتشر شده در این گزارش طی چهار روز گذشته جمع آوری شده است.