خبرنگاران بودجه 1400 در کانون بحث صاحب نظران اقتصادی استان فارس - مجله نماشو

به گزارش خبرنگاران، رئیس سازمان برنامه و بودجه استان فارس جمعه در وبینار بررسی لایحه بودجه 1400 که به همت اتاق صنایع، معادن و کشاورزی فارس و دانشگاه شیراز برگزار شد، عنوان کرد: نکات منفی بودجه که بسیاری بر آن تکیه می کنند، حاصل واقعیت های اقتصاد ایران است و نمی توان تنها، دولت را به خاطر آن ها مقصر دانست.

حسن نوروزی یکی از مهم ترین موضوعاتی را که اقتصاد ایران با آن روبرو است، عدم قطعیت ها دانست و ابراز کرد:با وجود تحریم های بسیار شدیدی که به کشور تحمیل شده است، نمی توانیم هیچ پیش بینی خاصی درباره قیمت فروش نفت دربازارهای جهانی و اجازه صادرات داشته باشیم و این عدم قطعیت پیش بینی منابع را نیز با سختی روبرو می کند و انعکاسش را می توان در بودجه دید.

او با بیان اینکه بودجه پیش بینی منابع و مصارف است، گفت: بخشی از انحرافات و فاصله بین عملکرد در درآمدها و هزینه ها قابل قبول است؛ چراکه درباره آینده صحبت می کنیم.

رئیس سازمان برنامه و بودجه استان فارس با اشاره به اینکه تدوین لایحه بودجه از اختیارات دولت است و مجلس هم اختیار بررسی آن را دارد، اضافه کرد: براین اساس مجلس می تواند هر ایرادی را که می بیند اصلاح کند.

نوروزی ادامه داد: یکی از مواردی که درباره لایحه بودجه 1400 به آن اشاره می شود، رشد اعتبارات هزینه ای است. 36درصد رشد بودجه هزینه ای کشور رقم بالایی است؛ اما باید در نظر داشت که از اسفند 98 امتیازات فصل 10 قانون مدیریت خدمات کشوری مطرح شد که در سال 99 تداوم یافت و باید در 1400 هم ادامه یابد و دولت ناچار است بار اقتصادی افزایش 50درصد حقوق را هم بپذیرد؛ همچنین تداوم همسان سازی حقوق بازنشستگان هم ضرورتی بود که باید در بودجه در نظر گرفته شود.

کرونا پیامدهای منفی برای اقتصاد ایران به همراه داشت

وی با اشاره به پیامدهای منفی شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد، اظهار کرد: دولت ناگزیر بود 53 هزار نفر نیرو برای تقویت کادر درمان استخدام کند و این موضوع به دلیل فشار بر کادر درمان و تامین نیروی انسانی بیمارستان ها ضروری بود که فقط 22هزار میلیارد تومان بار اقتصادی برای دولت همراه داشت؛ افزون بر این تامین حقوق سربازان وظیفه یا رتبه بندی معلمان هم از جمله مسائل مهمی است که چاره ای جز برآورده کردن آن ها نیست و درنهایت منجر به افزایش اعتبارات هزینه ای در بودجه شد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه استان فارس با بیان اینکه 319هزار میلیارد تومان کسری تراز عملیاتی در بودجه وجود دارد گفت: دولت پیش بینی کرده این کسری تراز عملیاتی نهایتا جبران شود.

او توضیح داد: دولت در نظر گرفته 199هزار میلیارد تومان از محل صادرات نفت و گاز تامین شود؛ اما در لایحه پیشنهادی تعیین نکرده که چه تعداد بشکه نفت و به چه قیمت؛ بلکه به صورت سرجمع، عددی براساس محاسبات ارائه شده است.

احتمال تحقق منابع درآمدی بودجه بسیار است

نوروزی گفت: دولت پیش بینی کرده که اگر این رقم محقق نشد، می توان با انتشار اوراق پیش فروش داخلی نفت آن را تامین کرد؛ همچنین درآمد اقتصادیاتی بیش از چیزی است که در لایحه بودجه تقدیم شده است؛ از همین رو باید گفت که منابع درآمدی بودجه نه خوش بینانه بسته شده و نه عدد آن توهمی است؛ بلکه احتمال تحققش بسیار است.

وی درباره افزایش پایه پولی در بودجه 1400 اظهار کرد: در بودجه 99 و 1400، 35هزار میلیاردتومان برای مطالبات پیمانکاران در نظر گرفته و مقرر شد پیمانکارانی که از دولت طلبکارند بتوانند بدهی اقتصادی خود را تهاتر کنند، درست است که در این روش دولت به سیستم بانکی بدهکار می شود؛ اما از سوی دیگر مشکل پیمانکاران نیز حل می شود.

رئیس سازمان برنامه و بودجه استان فارس در زمینه انتشار اوراق نیز گفت: اینکه دولت بیش از حد خود را به انتشار اوراق متوسل کرده، درست نیست؛ چراکه از سال 92 تا امروز، سرجمع 340هزار میلیارد تومان اوراق منتشر شده که سررسید بسیاری از آن ها هم رسیده است و در سال 98 و 99 نیز هیچ اوراقی نبوده که منابعش تامین نشده باشد.

انتشار اوراق تا امروز مشکل ساز نبوده است

نوروزی با بیان اینکه انتشار اوراق تا امروز مشکل ساز نبوده، این مساله را اقتضای سال هایی دانست که به دلیل تحریم ها باید منابعی برای مصارف ناگزیر تدارک دیده شود.

او موضوع رفاه اجتماعی، تحقق عدالت اجتماعی، تداوم یارانه ها، تامین بیمه درمان رایگان برای 30 میلیون خانوار ایرانی، تامین 4هزار میلیارد تومان بیمه تکمیلی ایثارگران و افزایش سهم سلامت در بودجه برای گذار از بحران کرونا را از نقاط مثبت بودجه 1400 برشمرد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه استان فارس اظهار کرد: سابقه نشان داده است در بودجه هایی که دولت به مجلس ارائه کرده است، نه تنها مصارف کاهش نیافته، بلکه مصارف بیشتری هم تعریف شده؛ مثلا در سال 99 منایع عمومی بودجه لایجه دولت 485هزار میلیارد تومان بود و در مجلس به 571هزار میلیارد تومان رسید؛ هم اکنون نیزاز مجلس انتظار می رود ایرادها را مدیریت کند و امیدواریم منابع را بیشتر نکند.

کرونا شرایط بودجه 1400 را خاص تر کرده است

کریم اسلاملوییان، استاد اقتصاد دانشگاه شیراز نیز در این وبینار با تاکید بر اینکه لایحه بودجه 1400 شبیه به لایحه بودجه 99 نیست، گفت: تحریم در لوایح بودجه سال های 97، 98 و 99 پررنگ بود؛ چراکه خود تحریم موضوعی بسیاری جدی است که باعث شوک منفی عرضه به هر اقتصادی است و باعث ایجاد رکود و تورم می شود و پیش بینی می شد این اتفاق برای اقتصاد ایران هم بیفتد که رخ داد؛ اما آنچه سال گذشته با آن روبرو شدیم همه گیری بیماری کرونا بود که شرایط بودجه 1400 را خاص تر می کند.

وی شیوع ویروس کرونا را تکانه ای دانست که اقتصاد ایران و جهان را به عقب برگرداند و باعث ایجاد نااطمینانی در اقتصاد جهانی شد؛ بنابراین رکود بی سابقه ای ایجاد کرد که هم عرضه و هم تقاضا را کاهش داد.

استاد دانشگاه شیراز با اشاره به اینکه بعد از اعمال تحریم ها، اقتصاد اندک اندک خودش را ترمیم کرد، گفت: تا پیش از شیوع کرونا شاهد آن بودیم که درنهایت عرضه کمی برگشت و شرایط سال 98 نسبت به 97 کمی بهتر شد، شدت منفی ها کاهش یافت و تقاضا متعادل تر شد؛ اما شیوع کرونا تداوم این شرایط متوقف کرد.

اسلام لوییان بیان داشت: کرونا تقاضا و عرضه را باهم کم کرد و شوکی به اقتصاد وارد آورد که در نتیجه آن قیمت های در حال تعدیل افزایش یافت؛ امروز نیز براساس آخرین گزارش های بانک مرکزی تقاض کمی بهتر شده و عرضه هم جهشی داشته و انتظار می رود قیمت ها هم کاهش یابد.

او با اشاره به پیش بینی نرخ تورم 35درصدی صندوق بین المللی پول برای ایران تا پایان سال 2020، گفت:هدفگذاری بانک مرکزی 25درصد تورم بود و امروز 30 درصد است که نشان می دهد با وجود بحران ها اقتصاد در حال تطبیق خود با شرایط موجود است.

عضو هیات علمی بخش اقتصاد دانشگاه شیراز اظهار کرد: نسبت بدهی دولت ایران به کل تولید ناخالص ملی کشورها عدد بالایی نیست؛ البته پایین هم نیست ولی در مجموع می توان گفت نگران کننده نیست.

بودجه عمرانی باید انبساطی باشد

اسلام لوییان با اشاره به لایحه بودجه 1400 اظهار کرد: در بودجه اقتصادیات ها 10 درصد رشد داشته و بودجه عمرانی 4هزار میلیارد تومان پیش بینی شده که درمقایسه با بودجه 99 با احتساب تورم 30درصدی، حدود 12درصد نرخ رشد بودجه عمرانی منفی است؛ اما نکته اینجاست که به طور مطلق بودجه عمرانی سال 1400 رشد منفی دارد و این برای اشتغالی که می خواهد شغل و جهش تولید ایجاد کند، کافی نیست و باید حداقل 30درصد افزایش داشته باشد؛ به بیان دیگر بودجه عمرانی باید انبساطی باشد.

وی در مورد اختلاف در عدد بودجه درآمد نفتی، گفت: دولت معتقد است اگر فروش 2300هزار بشکه نفت با قیمت 40 دلار تحقق یابد،رشد درآمد نفتی 250 درصد خواهد بود؛ اما برخی می گویند که احتمال دارد این رقم تحقق نیابد.

این استاد دانشگاه همچنین بیان داشت: هم اکنون اختلاف زیادی درباره واقع بینانه بودن بودجه وجود دارد و کسری بودجه ممکن است بین 130 یا 140 هزار میلیارد تا 300 هزار میلیارد تومان باشد؛ البته خواه ناخواه با کسری بودجه روبرو خواهیم شد؛ چه بخواهیم و چه نه، راه حلش این است که دولت مستقیم یا غیر مستقیم قرض کند اما این مساله نباید تا جای ممکن امسال رخ دهد.

در شرایط ویژه باید تصمیمات ویژه بگیریم

وی اضافه کرد: یک راه دیگر قرض از خارج است که به دلیل تحریم ها ممکن نیست و درنهایت تنها دو راه فروش اوراق باقی می ماند که گرچه نسبت به دیگر راه ها بد نیست؛ اما ایده آل هم نیست ولی در شرایط ویژه باید تصمیمات ویژه بگیریم؛ همچنین راه دیگر مولدسازی و واگذاری است که آن هم سقفی دارد و باید رعایت شود چون دست دولت های بعدی را بسته نگه می دارد.

200 هزار میلیارد تومان در بودجه خارج از سقف است

کننده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی نیز در این وبینار با اشاره به اشکالات لایحه بودجه 1400، گفت: تراز عملیاتی در این لایحه منفی است و 319 هزار میلیارد تومان کسری دارد که نشان می دهد اتکا به دو بخش دیگر که واگذاری دارایی های سرمایه ای و اقتصادی است، زیاد است.

جعفر قادری اظهار کرد: وابستگی به درآمدهای نفتی نشان می دهد اتکا به این درآمدها نسبت به سال گذشته بیشتر است و حدود 40درصد از منابع بودجه به درآمدهای نفتی وابسته است.

وی اضافه کرد: فرض دولت این است که امکان فروش 2 و 3 دهم میلیون بشکه نفت وجود دارد؛ اما این فرض واقعی نیست؛ همچنین انتشار اوراق سلف نفتی و برداشت از صندوق توسعه ملی هم وابستگی به نفت را تایید می کند.

عضو هیات علمی بخش اقتصاد دانشگاه شیراز اظهار کرد: هنوز دو ماه نگذشته که مجلس به دولت اجازه استفاده از اوراق سلف نفتی را برای تامین منابع اقتصادی دولت نداده است که شاهدیم این موضوع در بودجه 1400 مطرح شده است که از سوی مجلس رد خواهد شد.

قادری با بیان اینکه در هیچ دوره ای شاهد چنین رشدی در بودجه عمومی نبوده ایم، گفت:حدود 200 هزار میلیارد تومان در بودجه خارج از سقف است.

وی با اشاره به سیاست های دولت درباره ارائه سهام شرکت های دولتی در بورس، گفت: دولت امسال 50 تا 60 هزار میلیارد تومان سهام فروخته و نمی تواند سال آینده 190 هزار میلیارد تومان سهام بفروشد و اتفاقی که امسال در بورس افتاد به صورت بدتری ادامه می یابد.

این کننده مجلس رشد اقتصادیات ها را به نسبت انتظارات فزاینده دانست؛ اما بر این نکته نیز تاکید کرد که با وجود این سهم اقتصادیات ها کاهش یافته و فقط 247هزار میلیارد تومان است که درمقایسه با 841 هزار میلیارد تومان بودجه عمومی بسیار اندک است؛ همچنین سهم هزینه های عمرانی، بی توجهی به بخش غیردولتی در ایجاد طرح های عمرانی و عدم توجه به مولدسازی دارایی های دولت از دیگر مسائل لایحه بودجه به شمار می رود.

جمع بندی بودجه برای مجلس بسیار مشکل است

قادری عنوان کرد: جمع بندی بودجه برای مجلس بسیار مشکل است؛ چراکه اگر مجلس بخواهد خود، تغییراتی در آن ایجاد کند با ایرادات شورای نگهبان روبرو می شود و اگر نه باید دوباره بودجه را به دولت بازگرداند؛ به هر روی در چند روز آینده درباره این موضوع تصمیم گیری خواهیم کرد.