خبرنگاران گزارش می دهد؛ کلاف سردرگم ارتقای منزلت معلمان؛ اجرای رتبه بندی به خاتمه می رسد؟ - مجله نماشو

به گزارش خبرنگار ، منزلت معلمان ارتقا می یابد اینها شعارها و وعده هایی است که از حدود یک دهه گذشته جامعه معلمی را بیش از پیش مورد توجه قرار داده است اما هنوز به مرحله اجرا نرسیده است و هر ازگاهی گام های لرزان برای تحقق آن برداشته می گردد.

رتبه بندی فرهنگیان حالا یک طرح نو و مرهم برای بهبود منزلت معلمان نیست بلکه کلافی سردرگم است که تاکنون راه حلی برای گشایش آن حاصل نشده است و هر روز اظهار نظرهای متفاوتی برای اجرای این طرح مطرح می گردد.

راستا پر پیچ و خم اجرای طرح رتبه بندی فرهنگیان

رتبه بندی کارکنان دولت و معلمان از سال 1388 با اجرای قانون مدیریت خدمات کشوری عملیاتی شده است و مطابق ماده 65 این قانون تمام مشاغل براساس عواملی نظیر اهمیت و پیچیدگی وظایف و مسئولیت ها، سطح تخصص و مهارت های مورد احتیاج به یکی از طبقات شغلی اختصاص می یابند , متناسب با ویژگی ها، حداکثر در پنج رتبه، مقدماتی، پایه، ارشد، خبره و عالی طبقه بندی می شوند.

افراد براساس عواملی نظیر ابتکار و خلاقیت، میزان افزایش مهارت ها، انجام خدمات برجسته، طی دوره های آموزشی و میزان جلب رضایت ارباب رجوع، ارزیابی و حسب امتیازات مکتسبه و طی حداقل مدت تجربه مربوط به سطوح پایه، ارشد، خبره و عالی ارتقا می یابند.

علاوه بر قانون مدیریت، هیئت وزیران در سال 1394 طی نامه 10993/ن/5051-2/2/1394 رتبه بندی حرفه ای معلمان را در پنج رتبه مقدماتی، پایه، ارشد، خبره و عالی را تصویب ابلاغ کرد.

در مصوبه سال 1394 اعتبار طرح رتبه بندی در سال نود و چهار 1350 میلیارد تومان و در سال نود و پنج 3500 میلیارد تومان توسط هیئت دولت مشخص شد و برای اجرا در امسال رقم پیشنهادی 2 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.

اجرای طرح رتبه بندی و چند ابهام!

در حالی که بنا بر اظهارات آموزش و پرورشی ها درباره اجرای طرح رتبه بندی باید شمارش معکوس برای اجرای طرح شروع گردد اما هنوز بهارستانی ها معتقدند که دولت عزمی برای اجرای طرح رتبه بندی ندارد.

چندی پیش سید محمد بطحایی وزیر آموزش و پرورش به خبرنگار ، درباره زمان اجرای رتبه بندی فرهنگیان گفته بود که نسبت به اجرایی کردن این طرح طی امسال بسیار امیدوار هستیم یعنی امسال به عنوان سال اجرای مرحله نخست رتبه بندی خواهد بود و به لطف خداوند این کار اتفاق می افتد.

اما در مقابل بعضی نمایندگان مجلس معتقدند که اجرای رتبه بندی هنوز در ابهام است؛ حتی اسداله عباسی عضو هیئت رئیسه مجلس در گفت وگو با خبرنگار ، بیان نموده بود که همزمان با تغییر ساختار باید وضعیت معیشتی معلمان و طرح هایی همچون رتبه بندی فرهنگیان مورد توجه قرار گیرد، اما اکنون می بینیم که دولت عزمی برای اجرای این طرح ندارد.

البته علی الهیار ترکمن معاون برنامه ریزی و توسعه منابع اخیرا گفته بود که تقریباً کار آنالیز رتبه بندی در دولت تمام و ابهامات موجود برطرف شده است، با توجه به عزم مجلس امیدواریم در کوتاه مدت برای اجرا تصویب گردد.

طرح رتبه بندی به خطر انتها می رسد؟

حجت الله بنیادی کارشناس آموزش و پرورش در گفت وگو با خبرنگار ، درباره اجرای طرح رتبه بندی فرهنگیان با توجه به شرایط موجود بیان نمود: صرف نظر از این که اکنون بعد از وعده و عید های مختلفی که در خصوص اجرای رتبه بندی در سال 1397 داده شد، اجرای آن از مهر 1398 نیز دارای ابهام ها و اما و اگر های فراوانی است؛ اولین سوالی که وجود دارد، این است که آنچه که تحت عنوان رتبه بندی در قانون مدیریت از سال 1388 تا 1394 اجرا شده، چه بودو چه ضعف و کاستی هایی داشت؟

وی ادامه داد: رتبه بندی فرهنگیان که هنوز جزییات آن منتشر نشده چیست معلوم نیست چه تفاوتی به دو طرح قبلی دارد؟ آیا این طرح همان نظام پرداخت است که به اشتباه نام گذاری شده است؟ ارتباط میان نظام پرداخت، نظام سنجش صلاحیت حرفه ای، تمام وقت شدن معلمان و تدریس تمام وقت معلمان چیست؟

این کارشناس آموزش و پرورش معتقد است که مفاد نسخه پیشنهادی موسوم به طرح رتبه بندی که از طرف آموزش و پرورش به هیئت دولت ارسال شده است و برای تصویب در بودجه 1398 نیز به صورت کامل ارائه و تصویب نشد، نشانگر نگاه غیر منسجم و غیرجامع به مدیریت منابع انسانی و نظام پرداخت معلمان است.

طبق مطابق قانون برنامه ششم توسعه، استقرار نظام پرداخت معلمان بر مبنای رتبه بندی و در قالب بودجه سنواتی احتیاجمند مصوبه مجلس شورای اسلامی است از طرفی طرح رتبه بندی از گذشته اجرا شده است و همه مصوبات لازم برای اجرای آن وجود دارد و هم اکنون نیز در حال انجام است اما آنچه مهم و تکلیف قانونی آموزش و پرورش است، استقرار نظام پرداخت معلمان با یک نگاه جامع است که متأسفانه خبری از آن نیست.

بنیان های رتبه بندی فرهنگیان استحکام دارد؟

با توجه به شرایط موجود آموزش و پرورش علیرغم اصراری که بر اجرای طرح موسوم به رتبه بندی دارد، هنوز مقدمات اولیه آن را که نه احتیاج به مصوبه مجلس و نه احتیاجمند مصوبه هیئت دولت بوده مهیا ننموده است که این مقدمات شامل استقرار نظام سنجش صلاحیت های حرفه ای و استقرار نظام پرداخت ها براساس تخصص با شایستگی ها است.

بنیادی در تشریح بیشتر این مقدمات گفت: یکی از مقدمات یا در واقع اصل رتبه بندی، مطابق راه حل 2/10 سند تحول، استقرار نظام سنجش صلاحیت های عمومی، تخصصی و حرفه ای، مشخص ملاک های ارزیابی و ارتقای مرتبه (نظام رتبه بندی) علمی و تربیتی معلمان به عنوان یک راه حل ارتقاء منزلت اجتماعی و صندلی حرفه ای معلمان است؛ سنجش صلاحیت حرفه ای (رتبه بندی) معلمان احتیاجمند کار های مطالعاتی و پژوهشی است و نه احتیاج به اعتبار کلان و نه مصوبه دولت و مجلس دارد و به نوعی از اختیارات و وظایف شورای عالی آموزش و پرورش است.

وی اضافه کرد: مطابق ماده (63) قانون برنامه ششم توسعه، دولت مکلف است نسبت به استقرار نظام پرداخت ها براساس تخصص با شایستگی ها و عملکرد رقابتی مبتنی بر نظام رتبه بندی معلمان اقدام کند.

تکالیف نادیده گرفته شده در اجرای طرح رتبه بندی

علاوه بر قانون برنامه ششم، تکلیفی که سند تحول بنیادین در سال 1390 در هدف شماره (12) مبنی بر برقراری الگوی جبران خدمات و تامین رفاه نیروی انسانی در خور منزلت فرهنگیان با توجه به لزوم تمام وقت شدن آنان همچنان توسط آموزش و پرورش بی اقدام مانده است.

رهبر فرزانه انقلاب هم در سیاست های کلان ابلاغی در سال 1392 استقرار نظام ارزیابی و سنجش صلاحیت های عمومی، تخصصی و حرفه ای معلمان مبتنی بر شاخص های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و تربیتی برای ارتقاء و اعتلای منزلت اجتماعی معلمان و افزایش انگیزه آنان برای خدمت مطلوب با اقدامات فرهنگی و تبلیغی و خدمات و امکانات رفاهی و برطرف مسائل مادی و معیشتی فرهنگیان. را مورد توجه قرار دادند.

بنیادی با اشاره به این تکالیف روی زمین مانده بیان نمود: سوال دیگر این است که چرا با گذشت بیش از 2 سال از اجرای قانون برنامه ششم توسعه، اجرای بخش اصلی آن قانون، یعنی استقرار نظام پرداخت نادیده گرفته شده است و در نظر است طرح رتبه بندی برای چندمین بار به تصویب برسد؟ بی توجهی به تکلیف اصلی قانون برنامه ششم یعنی استقرار نظام پرداخت و تمرکز چندباره بر تصویب طرح رتبه بندی در شورای عالی آموزش و پرورش و هیئت دولت نشان از سردرگمی، ضعف و فاصله بسیار زیاد آموزش و پرورش در برنامه ریزی راهبردی منابع انسانی دارد.

این کارشناس حوزه آموزش و پرورش گفت: رتبه بندی جزیی از نظام پرداخت و یکی از مؤلفه های الگوی جبران خدمات و تامین رفاه نیروی انسانی است و نکته مهم این است که آموزش و پرورش قبل از هر اقدام دیگری در خصوص طرح رتبه بندی؛ اقدامات و برنامه های خود را برای اجرای این تکلیف قانونی ارائه کند. طرح رتبه بندی هم اکنون در حال انجامست و به دلیل عدم برقراری عدالت بیرونی در نظام پرداخت، به طرحی کم اثر و کم نتیجه بدل شده است

وی اضافه کرد: تا زمانی که نظام پرداخت عادلانه معلمان چه در قالب قانون مدیریت و چه مستقل از آن تصویب و اجرا نگردد و تفاوت میان دریافتی پنهان و آشکار دیگر کارکنان دولت در شرایط مشابه و تقریباً یکسان چندین برابر یک معلم خواهد باشد طرح رتبه بندی اثر و نقش انگیزشی نخواهد داشت.

با وجود تکالیف قانونی آموزش و پرورش برای طراحی و تصویب نظام پرداخت معلمان در مجلس شورای اسلامی که جایگزین قانون مدیریت خواهد شد، جای تأمل فراوان است که چرا بعضی مدیران آموزش و پرورش بی توجه و غافل از این تکلیف قانونی، ضرورت تدوین قانون مستقل برای معلمان را یادآوری می نمایند.