لیست ضرب المثل های حرف د به همراه معنی

به گزارش مجله نماشو، دایه مهربان تر از مادر، در بیابان لنگه کفش نعمت است، دوست مرا یاد کند یک هله پوک، دوغ و دوشاب برایش یکی است و ... بخشی از پرکاربردترین ضرب المثل های فارسی و ایرانی هستند که با حرف د آغاز می شوند. با داستان، طرز استفاده و معنی این ضرب المثل ها همراه خبرنگاران باشید.

فهرست انواع ضرب المثل که با حرف د آغاز می گردند

دارندگی و برازندگی

لاجرم توان گری عظیم منشی می آورد.

دایه مهربان تر از مادر!

دلسوزی بی جا و دخالت بی جا و خود سرانه.

دختر پزون

به غذایی که دختر دم بخت پخته باشد و بخواهند تعریف مضاعف بنمایند، می گویند.

دختر همسایه هر چی چِل تر واسه ما بهتر

از عیب دیگران راحت تر می توان سوء استفاده کرد.

در این دنیا دلی بی غم نباشد/ اگر باشد بنی آدم نباشه

اشاره به اینکه همه انسان ها کم یا زیاد به گونه ای غم و گرفتاری دارند.

در باغ سبز نشان دادن

در آغاز کاری، جهت سوء استفاده رفتار و وعده های فریبنده داشتن.

در بیابان لنگه کفش نعمت است

در موقع سختی و تنگنا حتی کم ترین و بی ارزش ترین چیزها به حساب می آید و به درد می خورد.

در خونه باز

مهمان دوست، کسی که در خانه اش همواره به روی مهمان باز است.

در دیزی باز است حیای گربه کجا رفته؟

اشاره به شخص بی ملاحضه که از محبت و نجابت و عظیمواری کسی سوء استفاده کند.

درز کردن

خبری منتشر و پخش شدن.

در عفو لذتی است که در انتقام نیست

سفارش به بخشش و گذشت به هنگام قدرت توانایی در دریافت انتقام.

در کار خیر، حاجت هیچ استخاره نیست

برای انجام کار درست و خیر نباید شک و تردید داشت و از این و آن پرسید یا حتی استخاره کرد.

در مسجد را نمی شود کند

قید متعلقاتی چون پدر و مادر یا فرزند را نمی توان زد، حتی اگر آزاردهنده و غیر قابل تحمل باشند.

در ناامیدی بسی امید است

نباید قطع امید کرد و تا آخرین لحظه باید امیدوار بود.

دروغ که حناق نیست

هنگام عصبانیت از دست دروغ گو می گویند، به این معنی که: دروغ گفتن راحت است و معنی برای آن وجود ندارد.

دروغ گو کم حافظه است

از آن جا که دروغ گو می خواهد از چیزی غیر واقعی و ساختگی سخن بگوید طبعاً کلامش محکم و بدون اشتباه نخواهد بود، بنابراین در گفته هایش اختلاف و ضد و نقیض به وجود آمده و دروغش آشکار می شود.

در همواره روی یک پاشنه نمی شود

اوضاع دائم به یک حال نمی ماند.

در یه تخته خوردن

به وجود آمدن فرصت و اتفاقی سودمند و غیر مترقبه.

سارق حاضر بز حاضر

اشاره به حرف یا عمل غیر قابل انکار، در مواردی که همه شواهد برای اثبات واقعیت مطلبی وجود داشته باشد و به راحتی بتوان به حقیقت موضوع پی برد.

سارق ناشی به کاهدون می زنه

بی تجربگی و همچنین بدشانسی باعث شکست در هر کار است.

2 سارق نگرفته پادشاه است

مقصر بی مدرک خیالش آسوده است و برای خود پادشاهی می نماید.

دست از پا درازتر

شکست خورده و نا امید و به نتیجه نرسیده.

دست از سر کچل برداشتن

کسی را رها کردن و آزار ندادن و کاری به کارش نداشتن.

دست بالای دست بسیار است

زورگویی که به زیر دست و صعیف تر از خود ظلم و بدی کند، بالاخره ظالم تر و قدرتمند تر از او نیز پیدا خواهد شد که به خود او ظلم کند و حسابش را برسد.

دست بوس

عرض ادب و سلام خدمت کسی گفتن.

دست به دامن شدن

به کسی متوسّل شدن و پناهنده شدن.

دست به دست سپرده

نظیر: از هر دست که بدهی از همان دست پس می گیری.

دست به سیاه و سفید نزدن

بی کاره و تن پرور بودن و هیچ کاری انجام ندادن.

دست به عصا

محتاطانه، با دقت و ملاحظه رفتار کردن.

دست چپ و راست را تشخیص ندادن

قدرت فهم و تشخیص نداشتن، نادان و مبتدی بودن.

دست خر کوتاه

به کسی که بی اجازه دست به طرف چیزی دراز کند می گویند، یعنی دست درازی قدغن.

دست راستش زیر سر من

آدم ناامیدی که آرزو کند به جای دیگری و دارای موقعیت و شرایط او باشد.

دست رد بر سینه کسی زدن

کسی را طرد و ناامید کردن و جواب منفی دادن.

دستش از دنیا کوتاه است

معمولاً برای جلوگیری از غیبت پشت سر مُرده می گویند، یعنی دیگر در این دنیا نیست که از خود دفاع کند.

دستش از گور بیرون مانده

مرده ای که حتی در زیر خاک هم نگران حال و وضع نزدیکان خود باشد.

دستش به دهنش می رسه

کسی که وضع اقتصادی نسبتاً خوبی دارد و محتاج دیگران نیست.

دست شکسته دنبال کار می رود اما دل شکسته نمی رود

در واقع روحیه و عشق و علاقه موجب انجام و پیشبرد کارهاست نه زحمت و کوشش ظاهری. اهمیت روحیه و علاقه به کار در مقابل کوشش جسمی.

دستش نمک نداره

کسی که هر چه بی این و آن محبت و خوبی می نماید قدر آن را نمی دانند و یا اینکه در مقابل بدی می بینند.

دست کسی را تو پوست گردو گذاشتن

کسی را لنگ و معطل کردن.

دست کسی را خواندن

فکر کسی را خواندن، پی به خیالات کسی بردن.

دست کم دریافت

کم ارزش شمردن و به حساب نیاوردن چیزی یا کسی، کوچک و ناچیز تلقی کردن.

دسته گل به آب دادن

خرابکاری کردن.

دستی از دور بر آتش داشتن

از دور شاهد ماجرا بودن و از دشواری ها یا خطرات کار اطلاع نداشتن.

دعوا لحاف ملّاست

برای رسیدن به مقصود چیزی را بهانه قرار دادن.

دلا دیوانه شو دیوانگی هم عالمی دارد

به دو معنی:

1- دیوانه عشق خدا شدن

2- از دست دادن عقل و شعور و اینکه آدم دیوانه از فکر و خیال و دغدغه های زندگی آسوده است.

دل به دریا زدن

ترس و تردید را کنار گذاشتن و هرچه باداباد گفتن و شجاعت اقدام کردن.

دل به دل راه دارد

دوستی و محبت راه دل را به دل باز نموده و قلب ها را به یکدیگر ارتباط می دهد، عشق و علاقه دو طرفه است.

دل پر شدن

از دنیا یا از کسی گله و ناراحتی داشتن.

دل دادن و قلوه دریافت

تبادل نظر و هم صحبتی همراه با علاقه و صمیمیت بین دو طرف.

دل دل کردن

تردید داشتن، مردد بودن.

دلش طاقچه ندارد

کنایه از کم صبر و طاقت بودن.

دلش مثل آینه است

کنایه از آدم صادق و بی ریا و بی غل و غش (نظر به اینکه آینه هر چه در آن است یعنی واقعیت را نشان می دهد).

دلی از عزا در آوردن

بعد مدتی کاری را به دلخواه و مطلوب و درست و حسابی انجام دادن و سیراب شدن (مثل خوردن غذای سیر یا رفتن به تفریح و...).

دماغش را بگیری جانش در می آید

به آدم ضعیف و لاغر می گویند.

دُم به تله ندادن

گیر نیفتادن به جهت زرنگی و زیرکی.

دُم به کول گذاشتن

ناامید و شکست خورده پی کار خود رفتن، ترسیدن و خد را جمع و جور کردن.

دم خورشید کباب شدن

مبتلا شدن به گرفتاری و مصیبت و بلا، متحمّل رنج و عذاب فراوان شدن.

دُم در آوردن

پررویی و زبان درازی.

دُم کسی را چیدن

وقیح وپررویی را بر جای خود نشاندن.

دندان اسب پیشکشی را نمی شمارند

در خصوص ارزش و قیمت یا عیب و ایراد هدیه و چیز مجانی دقت و حساب کتاب نمی نمایند.

دندان تیز کردن

چشم طمع به چیزی یا کسی دوختن.

دندان روی جگر گذاشتن

صبر در گرفتاری وبلا، صبر غیر قابل تحمل.

دندان گرد

طمع کار برای هر چیزی که منفعت داشته باشد.

دندانی را که درد می نماید باید کند انداخت دور

قید کس یا چیزی را که مزاحم است و فایده ای ندارد باید زد.

دنده اش پهن است

بی عار و بی رگ است.

دنیارو آب ببره فلانی را خواب می بره

بی غم و بی خیال، آدم خوسرد و آسوده خاطر.

دنیا محل گذره

این دنیا ماندنی نیست و هر چه از خوبی و بدی در آن است می گذرد و تمام می شود.

دنیا همین صد سال اولش سخت است

اشاره به اینکه در دنیا و در زندگی آسودگی و راحتی وجود ندارد.

دو به شک

دچار شک و تردید بودن، در خصوص چیزی مردد بودن.

دو به هم زنی

دعوا و نفاق افکندن بین دو نفر.

دو پا داشت دوپای دیگر هم قرض کرد

فرار و گریز به آخرین حد شتاب.

دو پا را در یک کفش کردن

سماجت و لجاجت بر سر حرفی یا انجام کاری حتی دور از عقل و منطق.

دود از سر بلند شدن

داغ کردن و شوکه شدن بر اثر شنیدن حرفی بسیار نابارورانه و حیرت انگیز.

دود از کنده بلند می شود

سالمندان از جوانان کارآمدتر و قابل ترند.

دود چراغ خوردن

رنج بردن در طلب چیزی به خصوص تحصیل علم و دانش.

دودش تو چشم خودت می ره

نتیجه کار بد نصیب خودت خواهد شد.

دود شده رفته هوا

چیزی یا کسی غیب و ناپدید شدن، از بین رفتن هستی و سرمایه.

دو دوزه بازی کردن

حیله گری، دو طرف معامله یا تبادل نظر را داشتن.

دوره وانفسا

دوره یا زمانه ای که هر کس وای برمن می گوید و به فکر نجات خویش از گرفتاری و مهلکه است.

دوری و دوستی

دیدار و دیدار هرچه کم تر و دیر به دیرتر انجام شود، ارزش و احترام و محبت طرفین نسبت به یکدیگر بیشتر شده و بیشتر نیز حفظ می شود و قوام می یابد، چرا که در کثرت دیدار خواه ناخواه دلخوری پیش می آید.

دوست مرا یاد کند یک هله پوک

هدیه هر چند هم اندک و کم ارزش حتی در حد یک دانه هِل پوک شده باشد، نشان می دهد به یاد دوست هستیم و به او علاقه داریم.

دوستی خاله خرسه

دوستی غیر عاقلانه و از روی نفهمی ونادانی، دوستی که از دشمنی بدتر و آسیب رساننده تر و عذاب آورتر باشد.

دوغ و دوشاب برایش یکی است

کسی که خوب و بد، زشت و زیبا، پسندیده و ناپسند و... در نظرش یکسان و هم ارزش بوده و برایش فرق نکند.

دو قورت و نیمش باقی است

کسی که به جای تشکر و قدردانی از خدمت و محبت دیگری با پررویی و توقع بی جا مدعی و طلب کار هم بشود.

دولا پهنا حساب کردن

جنس یا دستمزدی را به دو برابر قیمت اصلی حساب کردن.

دهن داره یه گاله، لقمه داره نواله، چشم ها داره نخودچی، ابرو نداره هیچی

وصف بچه یا آدمک زشت.

دهن گرم شدن

به حرف افتادن، سخت مشغول پر چانگی کردن.

دهن لق

راز نگه ندار، کسی که هر حرفی را زود برای این و آن بازگو می نماید و حتی قادر به نگه داشتن اسرار خود نیست.

دیدار به قیامت

ناامیدی از دیدار بعدی به دلایل مختلف (مثل قهر، غیبت طولانی و...).

دیر اومدی زود می خواهی بری

به تازه کار و تازه واردی که برای رسیدن به هدف و موقعیت مطلوب عجله داشته باشد و بخواهد خیلی سریع به مدارج بالا برسد.

دیگ به دیگ می گه روت سیاه، سه پایه می گه صل علی

بدنام و عیبناکی که از دیگران عیب و ایراد بگیرد.

دیگی که واسه من نجوشه، سر سگ توش بجوشه

بی تفاوتی شخص نسبت به چیزی یا کاری که استفاده و منفعتی برای او ندارد و مربوط به دیگران است.

دیوار حاشا بلند است

حاشا کردن و منکر شدن حد و مرزی ندارد و حرف یا عمل خود را می توان به راحتی و تا حد غیر ممکن و نا محدود انکار کرد.

دیوار موش داره، موش هم گوش داره

در سخن گفتن باید محتاط بود و هر جا و در میان هر جمعی نباید حرفی را زد، زیرا ممکن است کسی خبر چینی نموده و آن را بازگو کند.

دیواری از دیوار من کوتاه تر گیر نیاوردی؟

به کسی که از بین چندین نفر یکی را که از همه بی تقصیرتر یا مظلوم تر و ضعیف تر است برای انتقام دریافت یا خالی کردن عقدة خود و یا حتی انام کاری انتخاب کند.